KĄCIK PEDAGOGA - AGRESJA
Media informują o brutalnych przestępstwach z udziałem młodych ludzi, podejmowanych przez nich próbach samobójczych (pod wpływem negatywnych zdarzeń), a także o znęcaniu, szykanowaniu czy innego rodzaju zachowaniach agresywnych wobec rówieśników, nauczycieli, młodszych i słabszych. Od wielu lat trwają badania nad przyczynami nasilania się agresji i możliwościami ograniczenia jej skali. W ostatnich latach większość koncentruje się na czynnikach socjologicznych związanych z oddziaływaniem mediów, kultury masowej, przemian ustrojowych. Nie bez znaczenia są również zmiany psychopedagogiczne, np. współczesny styl wychowania dzieci i młodzieży, poważne dysfunkcje rodziny (alkoholizm, bezrobocie, duża liczba rozwodów, rodziny rozbite, bieda, niewydolność wychowawcza rodziców), doświadczanie przemocy domowej. Istnieje wiele koncepcji wyjaśniających powody zachowań agresywnych: 1. Agresja jako instynkt Źródło agresji tkwi wewnątrz człowieka. Instynkt agresji jest wrodzony i dziedziczony, a emocja, która agresji towarzyszy - gniew - jest siłą motywującą do zachowań o charakterze agresywnym. Energia agresywna jest stale wytwarzana i gromadzona w organizmie człowieka. Stały jej napływ musi być regulowany przez okresowe rozładowanie (stąd zachowania agresywne). 2. Agresja a frustracja. Agresja jest odpowiedzią na frustrację ( czyli zablokowanie aktywności ukierunkowanej na realizację potrzeb, osiągnięcia celów). Frustracja, złość sprawia, że organizm znajduje się w stanie pobudzenia, które prowadzi do agresji. 3. Agresja jako rezultat uczenia. Człowiek uczy się przez naśladownictwo, modelowanie. Uczenie się zachowań agresywnych przez obserwację zachowań innych oraz skutków, do jakich to zachowanie prowadzi. DEFINICJA AGRESJI: wszelkie działanie fizyczne (bicie, szarpanie, popychanie) lub słowne (wyzywanie, szydzenie, wyśmiewanie, izolowanie, grożenie, obmawianie, fałszywe oskarżanie, złośliwe uwagi), którego celem jest wyrządzenie krzywdy fizycznej lub psychicznej - rzeczywistej bądź symbolicznej - jakiejś osobie lub czemuś co ją zastępuje.1
1 Słownik psychologiczny, red. W. Szewczuk, WP, Warszawa 1985, s.11